[Translate to Türkisch:]
Zurück zur Übersicht

Martin Gutzeit

geboren 1952 in Cottbus

Papazlar ender olarak savaş ilanı yazarlar. 1989 yazında Demokratik Alman Cumhuriyeti (DDR) muhaliflerine ulaşan cümleler ise tam da bunu ifade ediyordu: “Toplumumuzu, Sosyalist Birlik Partisi’nin (SED) mutlak olarak doğruyu ve gücü tekeline alması belirlemiştir, devlet ve toplumun yapısı buna göre düzenlenmiştir. Ancak ideolojik iddia ile gerçeklik arasındaki uçurum giderek daha görünür hale geliyor.” Bu kadar açık söylenen sözler gözaltına alınma ve hakkında dava açılması hatta cezaevine gönderilme anlamına gelebilirdi. Ancak Magdeburg şehrinin Niederndodeleben kasabasının papaz makamında kaleme alınan bu yazı daha da ileri gidiyordu: “Bunun bir parçası da Stalinizmin esaslarını ve bu esasların DDR tarihini ve bugününü şekillendirişini sorgulamaktır.” 

Cepheden bir saldırı. Martin Gutzeit, metnin iki yazarından biri olarak, o dönemleri hatırladığında “ne yaptığımızın tabi ki bilincindeydik”, diyor. Doğu Berlinli teolog Niederndodelebenli arkadaşı papaz Markus Meckel’le birlikte çağrı fikrini geliştirmişti. İki arkadaş bir yıldan fazladır SED’yi eleştiren grupları nasıl harekete geçirebileceklerini ve örgütleyebileceklerini tartışıyorlardı. 22 ve 23 Temmuz 1989’da bunun zamanı gelmişti. İki arkadaş çağrılarını kaleme aldı. Bittiğine kanaat getirdiklerinde bir şişe şarap açtılar. 

Gutzeit için SED’ye yapılan savaş ilanı şimdiye kadar sürdürdüğü yaşamın doğal bir sonucuydu. Bir papazın oğlu olarak Ulusal Halk Ordusu’nda askerlik yapmayı tümden reddetmiş ve okumasına izin verilen tek mesleği, teolojiyi, okumaya başlamıştı. Önce Protestan papaz vekili ve papaz olarak ve daha sonra Doğu Berlin’de kilisenin eski dilleri okutan kurumunda asistan olarak, barış ve politika üzerine tartışma grupları örgütlüyordu. Kendisini “barışın devleti” olarak tanımlayan bir sistemde istenilmeyen çalışmalardı bunlar. Ancak Gutzeit neyi göze aldığının farkındaydı: “Ben ve eşim, çocuklarımıza tutuklandığımızda neler yapmaları gerektiğini anlattık.” Ajanların ne kadar yakınlarında olduğunu bilmeseler de izlendiklerini tahmin ediyorlardı. 

Kuruluş çağrısının ardından, tam da 7 Ekim 1989’da, DDR’nin 40. yıl dönümünde DDR’de Sosyal Demokrat Parti kısacası SDP kuruldu. Bu parti birkaç ay sonra ismini Almanya Sosyalist Partisi, yani SPD olarak değiştirdi. Gutzeit kendi partisi için Yuvarlak Masa’nın hazırlıklarını yapıyor ve onun oturumlarına katılıyordu. O, iki Almanya’nın birleşmesinin yavaş yavaş örülmesinden yanaydı ancak DDR’deki çoğu insanın talebi olan hızlı yoldan birleşmeyi de kabul etti. Özgürce seçilen tek parlamentonun milletvekili üyesi olarak ikinci Alman devletinin kendisini yaratması çalışmalarına katıldı. O günden bugüne hep DDR’eyle ilgili konuların içinde buldu kendini: Gerek Federal Parlamento’nun bilir kişisi olarak gerekse de Berlin Eyaleti’nin gizli servis Stasi belgelerinden sorumlu temsilci olarak, onu hep uğraştıran konu, devrimin tüm diğer ihtimallere karşın nasıl barışçıl kaldığı ve böylece tarihi bir şans eseri olduğudur.

Sven Felix Kellerhoff

Kontext

Blog aufrufen
Kontakte aufrufen
zum Seitenanfang